پرسش این است که چرا مردم با وجود ممانعت ملاها در جشنواره اشتراک کردند؟ آیا ارزش نهادها و عالمان دینی در بامیان کاهش یافته است؟ 

نصرالله واعظی رئیس شورای علمای شیعه بامیان می‌گوید که واکنش آنها سبب شد که شمار اندکی در جشنواره اشتراک کنند و آنان در منع کردن مردم موفق عمل کرده‌اند. او گفت: «ما در منع کردن مردم موفق بودیم. جمعیت بسیار کمی در این برنامه اشتراک کرده بودند. اشتراک کنندگان هم رضایت نداشتند. آمار حکومتی‌ها دروغ است. چند صد نفر آمده بودند، آن هم بیرون از بامیان که اعلامیه ما به آنها نرسیده بود.» آقای واعظی این را نیز رد می‎‌کند که بی‌دینی در بامیان افزایش یافته و یا دین‌گریزی در این ولایت وجود دارد.

نه انور رحمتی والی بامیان و نه هیچ یک از معاونین او در جشنواره گردشگری اشتراک نکردند. با این حال، نصرالله واعظی می‌گوید که اداره محلی بامیان توان جلوگیری از برگزاری این برنامه را نداشتند و از این که در جشنواره اشتراک نکردند، به معنی عدم رضایت آنان از برگزاری آن است. 

دکتر علی جوادی، استاد دانشگاه و فعال فرهنگی، برگزاری جشنواره گردشگری را «گام نیک و ضروری برای بامیان» می‌داند. آقای جوادی به این باور است که علمای دینی متناسب با جامعه نتوانسته‌اند برای خود نقش تعریف کنند و در دوران دموکراسی در یک خلا و بی‌مضمونی قرار دارند. به باور او، علما ضرورت‌های امروزی را درک نمی‌کنند و به دور از یک رویکرد نوین، تمام دین را به حجاب، ظاهر و موسیقی خلاصه کرده‌اند. این فعال فرهنگی در بامیان می‎گوید که نگاه عالمان دینی «با مسایل سلیقه‌ای با ملاحظات سیاسی» انجام می‌شود. اما آقای واعظی با رد این موضوع می‌گوید که همواره موضع آنان دینی و ثابت بوده است. 

آقای جوادی به این باور است که تمایل شمار جوانان به دین کاهش پیدا کرده، زیرا حوزه روحانیت متناسب با فضای باز کنونی چیزی ندارد. او گفت که عالمان دینی متناسب با فضای خشونت، جبر، سوته، قهر و الزام می‌تواند حرف داشته باشد. اما در وضعیت کنونی برای خلق جذابیت و جلب توجه جوانان چیزی ندارد.» آقای جوادی می‌گوید که «یکی از گام‌های اساسی که در بامیان باید برداشته شود، آماده‌سازی ذهنی، فرهنگی و بسترسازی برای پذیرش تفاوت هاست. تفاوت‌ها را بشناسیم و درک کنیم. اگر می‌خواهیم میزبان‌های خوبی برای سیاحین خارجی باشیم، باید تفاوت‌ها را به رسمیت بشناسیم. حساسیت‌های ناق نداشته باشیم.»

داوود یکاولنگی، آوازخوان محلی نیز می‌گوید که علما به هیچ قیمت نخواسته موسیقی را بپذیرند، اما در این شک نیست که تظاهر می‌کنند. الفاظ که در نقد و تکفیر موسیقی و هنرمندان به کار می‌برند، نمایانگر این است که این شیخ و مولوی بیچاره و ملای کم سواد نمی‌فهمد. آقای یکاولنگی می‎‌گوید که «مردم را ببینید، ملا بخواهد نخواهد این مردم است. همین فرهنگ است و ما تا زنده‌ایم در کنار این مردم هستیم.»

مسئولان ریاست اطلاعات و فرهنگ ولایت بامیان می‌گویند که پس ازاین هر ساله در روزهای 7 و 8 ماه جوزا فصل گردشگری را به گونه رسمی در بامیان آغاز می‌کنند. اسحق موحد رئیس اطلاعات و فرهنگ این ولایت می‎‌گوید که با این اقدام می‎خواهند گردشگری را ترویج و ساحات باستانی بامیان را معرفی کنند. آقای موحد هفته گذشته در محفل آغاز جشنواره گردشگری به خبرنگاران گفت پس از عید آمار گردشگران در بامیان به طور «سرسام آور نسبت به سال قبل افزایش» یافته است. 

Twitter