حدود ده روز قبل صدها خانواده در شهر بامیان به دلیل نگرانی‌های امنیتی، خانه‌های شان را ترک کردند و به کوه‌ها و مناطق دور دست شهر پناه بردند. در حالی‌که این روزها خوشبینی‌ها در مورد وضعیت امنیتی بامیان بیشتر شده و شماری دوباره به خانه‌های خود بر می‌گردند، اما هنوز هم تعداد زیادی از این خانواده‌ها در دامنه‌های کوه بابا و دره‎‌های فولادی با مشکلات اساسی صحی و امکانات اولیه حضور دارند.

بررسی دفتر ساحوی کمیسیون مستقل حقوق بشر در بامیان نشان می‌دهد که بی‌جاشدگان با کمبود امکانات صحی و مواد اولیه روبرو هستند. ضیا فایز، سرپرست این کمیسیون می‌گوید که تاهنوز چهار تا پنج کودک در دامنه‌های کوه بابا جان‌ داده‎اند. آقای فایز به رادیو نسیم گفت که «طبق یک سروی پی هم همکاران ما دره‌های فولادی و دکانی، حدود 2هزار خانواده در دامنه کوه‌ها بیجا شده‎اند که با کمبود دارو و البسه مواجه هستند.» طبق معلومات آقای فایز، آفتاب سوزان در روز و سردی در شب، بخش دیگر از مشکلات این بیجاشدگان‌اند. ضیا فایز گفت که آنها در مورد رفع چالش های بیجاشدگان با مسئولان دادخواهی داشته‌اند. اما گفته‌اند که «کمک به آنها ممکن است که بدآموزی داشته باشد. خانواده‌ها تشویق شوند که به صورت دوام‌دار بمانند یا فامیل‌های نو دیگر به آنها بپیوندند.» آقای فایز افزود که حق دسترسی به صحت و امکانات غذایی از حقوق اساسی شهروندان است. اما در حال حاضر نگرانی‌های امنیتی رفع شده است و باید مردم برگردند.

در همین حال، بیجاشدگان در دامنه‌های کوه بابا می‌گویند که وضعیت مناسب صحی و تغذیه ندارند. اسماعیل، یکی از این افراد می‌گوید یک کودکش که به تازگی از شفاخانه رخصت شده بود، مجبور شد که با خودش به کوه بیاورد و حالا وضعیت مناسبی ندارند. فاطمه یک خانم دیگر نیز می‌‎گوید با تجربه تلخی که از برخورد طالبان در گذشته دارد. این بار هراس آنها را فرا گرفت و سراسیمه بدون وسایل لازم به کوه پناه آورده‌اند. 

با این حال، شماری از داکتران دولتی و شخصی کمک‌هایی به بی‌جاشدگان داشته‌اند و شمار زیادی از کودکان، زنان و مردان کهن‌سال را تداوی کرده‌اند؛ مانند داکتر محمد صابر شعاع که بعد از اطلاع یافتن از وضعیت این بیجاشدگان به کوه بابا رفته و با هزینه شخصی‌اش ده‌ها افراد نیازمند را مورد تداوی قرار داده است. محمد صابر می‎‌گوید که 140 نفر را معاینه کرده و بیشتر این افراد به امراض تنفسی، قلبی، اسهالات حاد، عفونت‌ها و فشار بالا مبتلا بودند. 

اما محمد طاهر زهیر، والی بامیان می‌گوید که هیچ نگرانی امنیتی در این ولایت وجود ندارد و خانواده‌ها باید به خانه‌های شان برگردند، در غیر آن هیچ کمکی دریافت نخواهند کرد. محمد طاهر زهیر که بعداز ظهر امروز، 26 سرطان در یک نشست مطبوعاتی صحبت می‌کرد، گفت که «به اندازه سر سوزن نگرانی امنیتی در بامیان وجود ندارد.» آقای زهیر افزود: «مستحقین کمک هر چند در حالت بسیار ناچاری و اضطراری قرار داشته باشند تا به خانه‌های شان برنگردند. تثبیت نشوند. یک ذره کمک دریافت نخواهند کرد. چون این رقم اگر نشود، نه رسیدگی می‌شود و نه مستحق شناسایی.»

دو روز قبل، به روز پنج‌شنبه، بیست‌و چهارم سرطان مسولان در ریاست مبارزه با حوادث بامیان گفتند که در روزهای آینده و پس از ختم برنامه شناساسی به بی‌جاشدگان مساعدت لازم انجام می‌شود. اقبال جوادی، رئیس این ریاست گفت که 12 تیم سروی در ولسوالی‌ها به شمول مرکز بامیان ایجاد شده تا شمار بی‌جاشدگان مشخص شود. آقای جوادی گفت که در این مورد با نهادهای کمک کننده نیز صحبت شده است. او افزود که «عجالتا یک تیم سیار عاجل صحی از ریاست هلال احمر، در دامنه کوه بابا برای عرضه خدمات صحی اولیه توظیف شده است و ریاست صحت عامه نیز از طریق کلینک‌ها عرضه خدمات می‌کند.»

بعد از افزایش تهدیدها در نوارمرزی‌های ولایت بامیان که منجر به سقوط ولسوالی‌های کهمرد و سیغان این ولایت به دست طالبان نیز شد. وضعیت شهر بسیار آشفته گشت و زندگی مردم را وحشت فرا گرفت. در این وضعیت طبق معلومات مسئولان محلی، میان 25 تا 30هزار خانواده شهر بامیان را به مقصد ولسوالی‌ها، نقاط دور دست شهر و کابل ترک کردند. اما در روزهای اخیر و با آمدن محم والی جدید در بامیان، ولسوالی‌ها از تصرف طالبان پس گرفته شد. فضای شهر رو به بهبودی است و مسئولان اطمینان می‌دهند که تمام تدابیر امنیتی برای دفاع از این ولایت روی گرفته شده است.

Twitter