دکتر علی جوادی، فعال فرهنگی که یکی از سخنرانان این نشست بود، گفت که «دانشگاه به یقین یکی از دریچه‌های است که پایان دوران سیاه ستم و تبعیض را می‌تواند برای مردم ما رقم بزند.» به باور آقای جوادی، تولید، انتقال و اشاعه و نشر دانش، سه رسالت هر دانشگاه است و در قالب همین پروسه‌ است که دانشگاه امکان تغییر در جامعه را فراهم می‌سازد. 

اما به به قول او، در سطح کشور، دانشگاه نتوانسته در هیچ یک از این عرصه‌ها، نقش سازنده و تاریخی خود را داشته باشد. تولید علم در قالب پژوهش، به روز شدن منابع درسی، نشست‌های علمی، گسترش فضای علمی، توانایی در برقراری ارتباط با دانشگاه‌ها و مراکز آکادمیک داخلی و بیرونی، چاپ کتاب و ایجاد فضای نشاط علمی انجام می‌شود، مواردی که کمتر در دانشگاه بامیان وجود دارد. 

به بیان دکتر علی جوادی، برخی از دپارتمنت‌های دانشگاه بامیان، فقط با یک استاد اداره می‌شود. دپارتمنت‌هایی همچون اقتصاد ملی، توریزم و باستان‌شناسی به شدت از این ناحیه رنج می‌برند. فضای آموزشی و زیربنا هم متناسب با نیازهای دانشگاه توسعه نیافته است. 

به باور آقای جوادی، «در تمامی کشورها، بسیاری از نشست‌های علمی، تحقیقات علمی، پلان‌ها و راهبردها، از سوی حکومت به دانشگاه‌ها سفارش داده می‌شود. برای بسیاری از سیاست‌مداران ما، اساسا هیچ اعتقادی به تعیین کنندگی علم و راه‌گشایی آن وجود ندارد.»

آقای جوادی افزود که «فرهنگ استقبال از دانش، بیشتر جنبه‌ی نمایشی دارد. گوهر این هجوم به سمت دانش، ایمان به تغییر‌آفرینی دانش نیست. هدف کسب مدرک برای دستیابی به امتیازات است.»

آقای جوادی اعتقاد دارد که «دانشگاه‌های ما هیچ ارتباط سازنده‌ای با عرصه‌ی اقتصاد ندارند. چقدر دانشگاه‌های ما نسبت به میزان اشتغال دانشجویان فارغ التحصیل حساس بوده‌اند و بر اساس آن، برنامه‌های درسی خود را روزآمد کرده‌اند؟»

دکتر ظاهر فایز معاون علمی دانشگاه بامیان و سخنران دیگر نشست گفت که دانشگاه بامیان همچون سایر دانشگاه‌های کشور که بر آموزش علمی استوار است، تولید اندیشه وجود ندارد.  

به باور این مسئول دانشگاه بامیان، بی‌باوری محض جامعه افغانی به نهادهای اکادمیک، تمرکز محوری نهاد تحصیلات عالی و برخورد پروژه‌ای مسئولین با تحقیقات علمی سبب شده که تولیدات علمی متوقف شود و افغانستان به لحاظ علمی، اقتصادی، سیاسی، نظامی و امنیتی به خارجی‌ها وابستگی داشته باشد. سراسیمگی، تحقیر و خودزنی پیامدهای دیگر این وضعیت است. 

آقای فایز می‌گوید که دانشگاه بامیان در جذب کادر علمی با چالش جدی روبروست و این دانشگاه از تاسیس تا اکنون مورد بی‌مهری دولت قرار داشته است. 

با آن‌‎هم، آقای فایز افزود که دانشگاه بامیان در میان هفت دانشگاه برتر دولتی کشور قرار دارد و آنان توانسته ده‌ها کتاب، صدها مقاله، پایان نامه‌های دکتری، ماستری و لیسانس را چاپ و یا منتشر کنند. در حال حاضر نیز، دانشگاه بامیان با مراکز اکادمیک در آسیای جنوبی و میانه و با شمار دیگر از کشورها و نهادها در داخل و خارج تفاهم نامه‌هایی همکاری را امضا کرده‌اند. 

هشتمین نشست عصر گفتگو در حالی به نقد و بررسی وضعیت علمی دانشگاه بامیان پرداخته است که دانشجویان در این دانشگاه با ده‌ها چالش عمده دیگر همچون، نبود آب آشامیدنی، ساختمان مناسب و کافی درسی، فضای گرد و خاک، توزیع نشدن خوابگاه‌های پسرانه و دخترانه مواجه هستند و مسئولین هنوز توجهی به آن نکرده‌اند.

عصرگفتگو، عنوانی نشست‌های سلسله‎‌‎یی است که دفتر بنیاد اندیشه در بامیان یک سال قبل آغاز کرد. شبکه رادیو نسیم با دیدگاه درازمدت آگاهی‌دهی و روشن‌گری همکاری خودش را با این برنامه از سال نو آغاز کرده است. 

Twitter